Komentarz do 1P 1:12

Dawniejsze przekłady, wzorujące się na późnych łacińskich rękopisach Wulgaty (kodeksie q, fragmenta Frisigensia262), tj. EDW oraz W, zdają się sugerować osobowość Ducha Świętego263. Czytamy w nich:

"(...) Ducha Świętego zesłanego z niebios, na którego pragną spoglądać aniołowie."

co jest tłumaczeniem łacińskiego:

"(...) Spiritu sancto misso de caelo, in quem desiderant angeli prospicere."

Taka wersja jednakże nieznana jest z greckich rękopisów, zatem należy odrzucić ją jako nieautentyczną. Pozostałe przekłady na podstawie greckiego tekstu oddają nasz fragment poprawnie i jednoznacznie. W interlinearnym zestawieniu wg PI mamy bowiem:

[ἐν] πνεύματι ἁγίῳ ἀποσταλέντι ἀπ᾽ οὐρανοῦ, εἰς ἃ ἐπιθυμοῦσιν ἄγγελοι – παρακύψαι.
[w] Duchu Świętym, wysłanym z nieba, za czym pragną aniołowie, [żeby] ujrzeć.

Zwrot: εἰς ἃ ἐπιθυμοῦσιν ἄγγελοι παρακύψαι – za czym pragną wniknąć aniołowie rozumieć tu należy w sensie: sprawy, które pragną zgłębić [aniołowie].

Tłumacz pierwszego wydania BT oraz Komentarza KUL – ks. prof. F. Gryglewicz, greckie εἰς ἃ przekłada jako: "temu", co chyba także niezbyt jednoznacznie oddaje sens oryginału. Następne wydania przekazują lepiej, mianowicie "w te sprawy".

    Analiza gramatyczno-filologiczna 1P 1:12    
οἷς – pronomen, dativus masculinum pluralis – zaimek od: ὅς, ἥ, ὅ – ten, ta, to; który, która, które; on, ona, ono; jaki, jaka, jakie;

ἀπεκαλύφθη – verbum, indicativus aoristi passivi 3 persona singularis – czasownik od: ἀποκαλύπτω – act.: odkrywać, odsłaniać; objawiać, wyjawiać; pass.: objawić się;

ὅτι – coniunctio – spójnik: że, ponieważ; dlatego, że; jako, że;

οὐχ – adverbium – – przysłówek od: οὐ; (przed samogłoską: οὐκ lub przed przydechem mocnym: οὐχ) – nie;

ἑαυτοῖς – pronomen, dativus masculinum pluralis – zaimek (brak nominatiwu tylko przypadki zależne) od: ἑαυτοῦ, -ῆς, -οῦ – się, siebie, siebie samego; ich, jego, swój; pl. nawzajem, między sobą;

ὑμῖν – pronomen, dativus pluralis – zaimek od: σύ – ty; tu: was;

δὲ – conuinctio – spójnik: zaś, a, i, ale; no i, więc; natomiast, mianowicie; raczej;

διηκόνουν – verbum, indicativus imperfecti activi 3 persona pluralis – czasownik od: διακονέω – służyć, być sługą, usługiwać, pomagać, wyświadczać przysługę, obsługiwać; być diakonem;

αὐτά – pronomen, accusativus neutrum pluralis – zaimek od: αὐτός, –ή, –ό – jego, jej, jego;

ἃ – pronomen, nominativus neutrum pluralis – zaimek od: ὅς, ἥ, ὅ – ten, ta, to; który, która, które; on, ona, ono; jaki, jaka, jakie;

νῦν – adverbium – przysłówek: teraz, obecnie, dziś, właśnie, wktótce, niebawem, zaraz; dopiero co;

ἀνηγγέλη – verbum, indicativus aoristi passivi 3 persona singularis – czasownik od: ἀναγγέλλω – donosić, opowiadać, oznajmiać, ujawniać, objawiać (coś komuś); zdawać sprawę, opowiadać (o czymś);

ὑμῖν – pronomen, dativus pluralis – zaimek od: σύ – ty; tu: wam;

διὰ – praepositio (+ gen.) – przyimek: o miejscu, przestrzeni, obszarze, objętości: przez, poprzez; o czasie: przez, stale, zawsze, po, do, podczas gdy, w ciągu, gdy; o sposobie: przez, dzięki czemuś, za pośrednictwem, przy pomocy, pod wpływem; wsród, pośród; wzdłuż; z racji, z powodu, za sprawą;

τῶν – articulo, genetivus masculinum pluralis – rodzajnik określony męski: ten;

εὐαγγελισαμένων – verbum, participium aoristi medii genetivus masculinum pluralis – imiesłów od czasownika: εὐαγγελίζω – zwiastować dobrą nowinę, nieść dobrą nowinę, głosić Ewangelię;

ὑμᾶς – pronomen, accusativus pluralis – zaimek od: σύ – ty; tu: wam;

ἐν – przyimek: w, na (coś, kogoś); z, przy, blisko, obok, wśród, za, między, u, od, do, pod, przez, przed, podczas, gdy, ponieważ, za przyczyną, za pomocą, przy pomocy, w obecności, z powodu, dzięki, w czasie, w ciągu, podstępem, ze względu; *w jedności*;

πνεύματι – substantivum, dativus neutrum singularis – rzeczownik od: πνεῦµα, τὸ – wiatr, duch; dech, tchnienie, powiew, powietrze;

ἁγίῳ – adiectivum, dativus neutrum singularis – przymiotnik od: ἅγιος, ἁγία, ἅγιον – święty, poświęcony, czysty;

ἀποσταλέντι – verbum, participium aoristi passivi dativus neutrum singularis – imiesłów od czasownika: ἀποστέλλω – trans.: posyłać, odsyłać, puścić, wysłać; intr.: powrócić;

ἀπ᾽ – praepositio (+ gen.) – przyimek od: ἀπό: o miejscu: od, z, z dala od, dla; ze strony; przyczynowo: za coś, od czegoś, od kogoś; z powodu czegoś, dzięki czemuś, z pomocą, z siebie;

οὐρανοῦ – substantivum, genetivus masculinum singularis – rzeczownik od: οὐρανός, ὁ – niebo; pl.: nieba, niebiosa;

εἰς – praepositio (+ acc.) – przyimek: o kierunku: do, ku, na, w; o terminie: do, aż, przez, aż do, na; o granicy i mierze czynności: do, aż do, około, po; o przyczynie: z powodu, ze względu, na skutek; o stosunku do osoby lub rzeczy: względem, co do, o (kimś); o sposobie: na (obecny sposób), na (miarę), w (miarę); o celu lub przedmiocie: dla, na, ku;

ἃ – pronomen, accusativus neutrum pluralis – zaimek od: ὅς, ἥ, ὅ – ten, ta, to; który, która, które; on, ona, ono; jaki, jaka, jakie;

ἐπιθυμοῦσιν – verbum, indicativus praesentis activi 3 persona pluralis – czasownik od: ἐπιθυμέω – starać się, pragnąć, pożądać;

ἄγγελοι – substantivum, nominativus masculinum pluralis – rzeczownik od: ἄγγελος, ὁ – posłaniec, zwiastun, goniec, anioł;

παρακύψαι – verbum, infinitivus aoristi activi – bezokolicznik od czasownika: παρακύπτω – nachylać się, schylać się, pochylać się (ku czemuś); wnikać (w coś, εἴς τι); met. zaglądać, wnikać;
            Krytyka tekstu 1P 1:12            

1:12 Niektóre ważne rękopisy: P72, kodeks Aleksandryjski A, kodeks Watykański B, Ψ 33 opuszczają przyimek ἐν. Wtedy mielibyśmy lekcję: "Duchem Świętym", zamiast: "w Duchu Świętym/przez Ducha Świętego". Wydawcy jednakże na podstawie rękopisów: kodeks Synajski א, C, P 1739 Byz przyjmują tę drugą lekcję choć z pewnymi zastrzeżeniami, co sygnalizują umieszczeniem przyimka ἐν w nawiasach kwadratowych.

        Wnioski dotyczące 1P 1:12        

Dwa przekłady (z łaciny): EDW i W błędnie tłumaczą sens wypowiedzi apostoła Piotra, sugerując osobowość Ducha Świętego. Pozostałe tłumaczenia oddają treść poprawnie, zgodnie z oryginałem greckim.

  1. 262) Collectana biblica 5, 61 za: Listy katolickie, ks. F. Gryglewicz z serii Komentarzy KUL-owskich, PSNT XI, Pallotinum, Poznań 1959, str. 186.
  2. 263) W odróżnieniu do nauki np. badaczy Pisma świętego, którzy twierdzą, że Duch Święty jest bezosobową siłą (czynną mocą) Boga.